انواع چشمی ( فتوسل ) درب اتوماتیک 

چشمی فتوسل، بخش مهمی از سیستم درب اتوماتیک است که حضور هرگونه مانع اعم از شخص و یا ماشین را در فضای میان درب شناسایی می کند. چشمی ها به صورت یک جفت هستند که در کناره های درب ها نصب می شوند؛ یکی به عنوان فرستنده و دیگری به عنوان گیرنده عمل می کند که هر گونه قطع سیگنال ارسالی از فرستنده نشانگر حضور یک مانع در فضای بین درب می باشد و بلافاصله مدار کنترل دستور کنسل شدن فرایند بسته شدن درب را می دهد.

 فی المثل زمانی که یک ماشین مسیر درب را مسدود کرده باشد، سنسور این موقعیت را شناسایی کرده و با فرستادن یک پیام حرکت درب را متوقف یا در جهت معکوس تغییر می دهد. ارسال این پیام به این صورت است که چشمی یک دسته پرتو مادون قرمز منتشر می کند و هرگونه منقطع شدن و از هم گسیختگی یا توقف در دسته پرتو منتشر شده موجب ارسال یک سیگنال به مدار فرمان جک پارکینگی می شود تا از بسته شدن درب جلوگیری کند که ممکن است طبق تنظیمات دلخواه یا درب را متوقف سازد یا جهت حرکت درب را معکوس گرداند و تا زمانی که مانع در مسیر درب قرار دارد و باعث شکسته شدن پرتو می گردد درب پارکینگ باز خواهد ماند.

از دیگر ویژگی های مهم چشمی درب اتوماتیک این است که چشمی ها موجب افزایش اطمینان و آسایش خاطر در زمینه سیستم ایمنی درب می گردد و از رخ دادن حوادثی زیانبار و صدمات ناشی از برخورد درب با ماشین یا شخص یا هر مانع دیگر جلوگیری می کند. چشمی فتوسل جک پارکینگی می تواند با یک کابل شبکه ولتاژ پایین به کنترل برد درب بازکن متصل شده و برق مورد نیازش تأمین گردد. چشمی درب یا فتوسل در دو حالت بیسیم و باسیم موجود است که نوع بیسیم آن نصب ساده تری دارد و نیاز به کابل کشی ندارد.

بعضی از محصولات چشمی درب پارکینگ طوری ساخته می شوند که فرستنده و گیرنده پرتو مادون قرمز در یک فتوسل قرار دارد و از خاصیت بازتاب یا برگرداندن دسته پرتو در این تجهیزات استفاده می شود و در مواردی به کار می رود که امکان کابل کشی در هر دو طرف درب وجود ندارد. این نکته نیز حائز اهمیت است که حسگرهای چشمی فقط در فرآیند بسته شدن درب اتوماتیک پارکینگ دخالت می کنند که در صورت تشخیص وجود مانع در بین درب حرکت درب را متوقف سازند و آنها هرگز تأثیری در فرآیند باز شدن درب ندارند. بنابراین اگر درب پارکینگ شما به دلیل وجود مشکلی در سیستم آن باز نمی شود، این مشکل نمی تواند مربوط به چشمی در فتوسل ها باشد؛ بلکه در مواردی که درب پارکینگ شما بسته نمی شود امکان دارد مشکل از جانب فتوسل ها نیز باشد. به فرض اگر این مشکل فقط در یک زمان مشخص و هر روز اتفاق می افتد ممکن است مشکل از جانب تداخل و مزاحمت نور خورشید باشد که در این موارد بهتر است سایه بان مناسبی را برای آنها ایجاد کرد.

مشکلات مربوط به چشمی فتوسل درب اتوماتیک پارکینگ می تواند به دلیل کثیف بودن لنزها، تنظیم و تراز نبودن آنها، سیم کشی ها، کم نور شدن چراغ ها و روشن نشدن آنها به طور کامل و ... باشد. فتوسل جک پارکینگ باعث می شود تا درب اتوماتیک شما هوشمندانه عمل کند. چشمی درب اتوماتیک باعث امنیت بیشتر درب و یا امنیت دیگر سیستم های امنیتی را زیاد می کند. این محصول همانگونه که اشاره شد برای درب پارکینگی در یک نقطه مستقیم قرار می گیرد و با استفاده از مادون قرمز عمل می کند؛ به فرض مثال زمانی که درب در حال بسته شدن است اگر کودکی از درب بخواهید عبور کند، درب باز می شود.

البته لازم به ذکر است این چشمی ها در راهبندهای برقی نیز قابلیت استفاده دارد و در آن نیز به مانند درب پارکینگ برقی برای جلوگیری از برخورد بوم راهبند و یا اهرم راهبند به اشخاص و یا وسیله نقلیه از برخورد به آن ها جلوگیری می کند و همینطور این موضوع برای کرکره ها نیز صادق می باشد؛ بدین صورت که هنگام نزدیک شدن شی خارجی به کرکره، چشمی فتوسل درب را نگه داشته و مانع از بسته شدن آن می گردد.

چشمی درب اتوماتیک شیشه ای

چشمی درب اتوماتیک شیشه ای که به آن فتوسل نیز گفته می‌شود در حقیقت همان سنسور تشخیص برای ورود و خروج افراد است. این قطعه یکی از اجزای اصلی به کار رفته در انواع درب‌های اتوماتیک به شمار می‌رود. در حقیقت می‌توان گفت چشمی درب‌های برقی از جمله تجهیزاتی است که به کارگیری آن موجب می‌شود تا میزان امنیت بیشتری برای درب مورد نظر ایجاد شود. وجود این گونه از تجهیزات باعث می‌شود تا افراد و اشیا به درب مورد نظر برخورد نکنند.
چشمی‌های درب اتوماتیک دو قطعه سیاه رنگ هستند که در چهارچوب درب اتوماتیک واقع می‌شوند. فتوسل‌ها و یا چشمی‌های درب‌های اتوماتیک نوعی سنسور تشخیص مانع، به شمار می‌روند. این سنسورها به طور کلی از دو بخش جداگانه فرستنده که در اصطلاح به آن TX گفته می‌شود و یک بخش گیرنده که RX نامیده شده، تشکیل شده است. یک جفت از این سنسورها که عبارت است از یک گیرنده و یک فرستنده، در بیرون درب برقی مورد نظر نصب می‌شود و جفت دیگر آن در فضای داخل درب کار گذاشته می‌شود. نکته قابل ذکر در زمینه نصب چشمی درب اتوماتیک، این است که هر دو جفت، باید درست در مقابل و روبروی یکدیگر واقع شوند.
همان‌طور که گفته شد در تولید این چشمی‌ها از 2 عدد فرستنده و گیرنده و یا به عبارت دیگر سنسور در داخل و خارج از درب خودکار مورد نظر استفاده می‌شود. یکی از این قطعات امواج را ارسال می‌کند و دیگری آن را دریافت می‌نماید. در شرایطی که مانعی میان این امواج قرار بگیرد فرمان ایست و یا توقف درب مورد نظر مطابق با نوع تنظیمات آن، صادر خواهد گشت. لازم است بدانید که سنسور به کار رفته در چشمی درب برقی، خود دارای چند نوع است. از جمله این سنسورها می‌توان به نوع سنسور مادون قرمز اکتیو درب اتوماتیک، سنسور مادون قرمز پسیو درب اتوماتیک و سنسور ماکروویو را نام برد.

چشمی درب پارکینگ

سنسور درب اتوماتیک پارکینگی به صورت یک جفت و شامل فرستنده و گیرنده می باشند که به صورت نقطه ای و یا خطی با هم در ارتباط می باشند ، شیوه ی کار بدین صورت می باشد که به محض اینکه جسمی این ارتباط خطی را بین گیرنده ( rx) و فرستنده (Tx) قطع می کند ، رله ی سنسور وصل می شود و یک پیغام به مدار فرمان ارسال می کند. این فرمان می تواند به دو صورت باشد مثلا اگر درب در حال بسته شدن بود و چشمی به مرکز کنترل فرمان دهد درب تغییر مسیر میدهد و مجدد باز می شود ، حالت دیگر بدین صورت می باشد که بعد از خروج خودرو ، اگر چشمی مانعی را تشخیص ندهد درب بسته می شود و از باز ماندن بیجا جلوگیری میکند.چشمی درب پارکینگی جهت جلوگیری از برخورد افراد و وسایل نقلیه با درب نصب می شود و بدین ترتیب باعث ایمنی بیشتر می شود

برای محافظت از چشمی ها در برابر رطوبت و آسیب دیدگی از یک محافظ استفاده می کنند

انواع چشمی ( فتوسل ) درب اتوماتیک

در ابتدا این نوع چشمی ها عموماً به اشکال مربع و یا دایره‌ای شکل بر روی کاورهای در اتوماتیک دیده می‌شد که صرفاً فضای فرضی دایره شکلی را ایجاد می‌کرد که هر زمان شخصی وارد این فضا می شد ، فرمان باز شدن در اتوماتیک صادر می شد .

اما مشکلاتی از جمله عبور حیوانات و اشیاء سرگردانی که از طریق باد از مقابل درب می گذشتند و باعث فرمان گرفتن این سنسور ها می شدند و دلایل بسیار زیاد دیگری از جمله برخورد لت متحرک با عابرین ، دقت پایین و خطای بالا در زمان تشخیص حرکت افراد باعث تغییر بنیادی در تکنولوژی بکار رفته در این سنسور ها گردید .

نسل بعدی با همان تکنولوژی بود اما با این تفاوت که قابلیت تنظیم حساسیت را نیز دارا بود ، یعنی زمانی که سیستم در اتوماتیک شما در فضایی نصب شده بود که امکان عبور هر نوع موجود و یا اشیائی از مقابل آن وجود داشت ، باید حساسیت چشمی هایتان را کاهش می‌دادید تا صرفاً در اتوماتیک شما بر روی عابرینی که قصد داخل شدن را داشتند باز شود و در سایر اماکن شما می‌توانستید حساسیت بالاتری را برای حس‌گرها تعیین کنید ، اما این نوع کنترل ورود و خروج هم دارای مشکلات فراوانی بود .

مثلاً زمانی که شخصی باعجله قصد عبور از در اتوماتیک را داشت یا درب خیلی دیر عمل می‌کرد و باعث مکث عابر می شد و یا متوجه حضور عابر نشده و فرد با درب بسته روبرو می شد ! و یا اگر با افزایش حساسیت سنسور ها سعی بر رفع این مشکل داشتید ، گاها با این کار باعث گسترش زاویه ی دید چشمی شده و هر فردی که حتی از مسیری خارج از گذرگاه درب اتوماتیک عبور می‌کرد باعث تحریک سنسور شده و درب شروع به باز شدن میکرد .

تمام این ها باعث مصرف بی رویه انرژی از طریق درب اتوماتیک ، هدر رفت انرژی فضای داخل ، وارد شدن سروصدای خارج از فضا و همچنین افزایش استهلاک اپراتور در اتوماتیک می شد . بنابراین راه حل مناسب تری در نسل بعدی سنسور ها ارائه شد که در ادامه به آن می پردازیم 

انواع سنسور ( چشمی ) برای درب اتوماتیک عبارت اند از:

سنسور مادون قرمز اکتیو درب اتوماتیک

این نوع سنسور از نوع استاتیک می باشد.نحوه ی عملکرد سنسور به این طریق می باشد که نزدیک شدن شخص باعث شکسته شدن نور مادون قرمز می شود و بدین ترتیب سنسورها عمل می کنند و باعث باز شدن درب اتوماتیک می شود.این سنسورها قادر به تشخیص افراد در سطح وسیعی هستند.

سنسور مادون قرمز پسیو درب اتوماتیک

سنسور مادون قرمز پسیو عملکردی مشابه با مدل سنسور مادون قرمز اکتیو دارد تنها فرق مدل پسیو با اکتیو در این می باشد که در مدل پسیو از یک سیستم حرارتی نیز جهت باز و بسته شدن درب اتوماتیک استفاده می شود.

 سنسور مایکروویو درب اتوماتیک

 عملکرد این سنسورها به این طریق است که موج الکترومغناطیسی از خود منتشر می کند با طول موج بیشتر از یک گیگاهرتز،با قرار گرفتن شخص در این ناحیه از تحت پوشش،فرکانس برگشتی متفاوت خواهد بود و به علت تفاوت در فرکانس ارسالی،سوئیچ دستور باز شدن درب را می دهد.بدین تریتب اگر در ناحیه ی تحت پوشش جنبشی صورت نگیرد موج ارسالی و دریافتی یکسان خواهد بود و درب بسته خواهد ماند.

این سنسور در بالای درب نصب میشود و امواج ماکروویو را به اطراف ارسال می کند ، این امواج بعد از برخورد با اجسام مجدد به سنسور بر می گردد . اگر طول موج ارسالی و دریافتی با هم یکی نباشد بدین معنی است که جسمی در اطراف درب برقی وجود دارد و چشمی پیغامی را به مرکز فرمان ارسال می کند و مرکز فرمان دستور باز شدن درب را به موتور الکتریکی می دهد ، بدین ترتیب درب باز می شود . 

مدلهای چشمی درب اتوماتیک شیشه ای

چشمی درب برقی شیشه ای از لحاظ ظاهری به دو دسته ی کلی تقسیم بندی می شوند

• چشمی ترکیبی یا دوکاره (COMBO)

این مدل از چشمی ها دارای دو سنسور ماکروویو و مادون قرمز می باشند بدین ترتیب علاوه بر تشخیص تردد افراد کار محافظت بین درب را نیز انجام میدهند

•  چشمی تک کاره یا تخم مرغی

این چشمی ها فقط دارای سنسور ماکروویو هستند و کار تشخیص تردد افراد را می توانند انجام دهند 

برخی از افراد سوال می کنند کدامیک از این دو چشمی مناسبتر می باشد؟ در پاسخ به این سوال باید عنوان کنیم که چشمی دوکاره قیمتی بالاتر از نوع تخم مرغی دارد بنابراین اولین عامل به میزان بودجه ی افراد بستگی دارد مورد بعدی کارایی درب برقی می باشد اگر درب اتومات شما در محلی نصب شده است که افراد زیادی تردد ندارد و یا سالمندان کمتر از آنجا عبور و مرور می کنند می توانید از چشمی تک کاره که قیمت پایین تری هم دارد استفاده نمایید ولی اگر درب شما در محیطی همچون بیمارستان و یا اداراتی که با سالمندان مربوط می باشد ، نصب شده است توصیه ی ما به شما استفاده از چشمی های دوکاره است تا مشکلی برای افراد سالمند هنگام تردد پیش نیاید

مقایسه ی سنسورهای قدیم و جدید در درب اتوماتیک

در ابتدا این نوع چشمی ها عموماً به اشکال مربع و یا دایره‌ای شکل بر روی کاورهای در اتوماتیک دیده می‌شد که صرفاً فضای فرضی دایره شکلی را ایجاد می‌کرد که هر زمان شخصی وارد این فضا می شد ، فرمان باز شدن در اتوماتیک صادر می شد .

اما مشکلاتی از جمله عبور حیوانات و اشیاء سرگردانی که از طریق باد از مقابل درب می گذشتند و باعث فرمان گرفتن این سنسور ها می شدند و دلایل بسیار زیاد دیگری از جمله برخورد لت متحرک با عابرین ، دقت پایین و خطای بالا در زمان تشخیص حرکت افراد باعث تغییر بنیادی در تکنولوژی بکار رفته در این سنسور ها گردید .

نسل بعدی با همان تکنولوژی بود اما با این تفاوت که قابلیت تنظیم حساسیت را نیز دارا بود ، یعنی زمانی که سیستم در اتوماتیک شما در فضایی نصب شده بود که امکان عبور هر نوع موجود و یا اشیائی از مقابل آن وجود داشت ، باید حساسیت چشمی هایتان را کاهش می‌دادید تا صرفاً در اتوماتیک شما بر روی عابرینی که قصد داخل شدن را داشتند باز شود و در سایر اماکن شما می‌توانستید حساسیت بالاتری را برای حس‌گرها تعیین کنید ، اما این نوع کنترل ورود و خروج هم دارای مشکلات فراوانی بود .

مثلاً زمانی که شخصی باعجله قصد عبور از در اتوماتیک را داشت یا درب خیلی دیر عمل می‌کرد و باعث مکث عابر می شد و یا متوجه حضور عابر نشده و فرد با درب بسته روبرو می شد ! و یا اگر با افزایش حساسیت سنسور ها سعی بر رفع این مشکل داشتید ، گاها با این کار باعث گسترش زاویه ی دید چشمی شده و هر فردی که حتی از مسیری خارج از گذرگاه درب اتوماتیک عبور می‌کرد باعث تحریک سنسور شده و درب شروع به باز شدن میکرد .

تمام این ها باعث مصرف بی رویه انرژی از طریق درب اتوماتیک ، هدر رفت انرژی فضای داخل ، وارد شدن سروصدای خارج از فضا و همچنین افزایش استهلاک اپراتور در اتوماتیک می شد . بنابراین راه حل مناسب تری در نسل بعدی سنسور ها ارائه شد که در ادامه به آن می پردازیم 

خطوط فرضی مستطیلی در سنسورهای در اتوماتیک

نسل جدید سنسور های در اتوماتیک راهی بازار گردید و این بار مشکلات تا حد بسیار زیادی رفع شد . این نوع حس‌گرها فضای فرضی خود را بجای اینکه به شکل دایره ای ترسیم کنند به شکل مستطیلی ترسیم می‌کردند .

که این موضوع باعث می شد تا دیگر نگرانی و مشکل عبور افراد از مقابل در اتوماتیک و کارکرد بی مورد آن کاملاً رفع شود . زیرا کل فضای ورودی درب اتوماتیک توسط چندین خط صاف در هم تنیده شده که به شکل شبکه های مربعی بود کنترل می گردد و کاربر این توانایی را داشت تا فضای دید سنسور را با بالاترین سطح حساسیت به فاصله‌ی 10 سانتیمتری درب برساند . این یعنی عملاً اکثر مشکلات بنیادی در سنسورهای ورودی و خروجی در اتوماتیک از بین رفت .

البته لازم بذکر است که پس از تولید این نوع سنسور عملاً اکثر مشکلات ورود و خروج در اتوماتیک کاملاً رفع گردید . اما همانند هر محصول دیگری با تغییراتی که در طراحی و کاربری های مختلف این محصول صورت پذیرفت انواع خاص تری از چشمی ها نیز تولید و عرضه گشت که جداگانه به آن پرداخته و در رابطه با انواع سنسور دراتوماتیک توضیح داده ایم.

همچنین بخوانید انواع فلاشر درب اتوماتیک

منفعت طلبانِ همیشه حاضر در صحنه

طبق معمول هر فنّاوری جدید و کارآمدی ، انواع کپی این نوع چشمی‌ها در بازار توسط افراد سودجو و منفعت طلب فروخته شده که به دلیل کیفیت پایین قطعات عملاً فقط ظاهر آن همانند سنسور نمونه اصلی است و کارکرد آن علاوه بر اینکه شبیه به آن نیست حتی از مدل‌های قدیمی تر نیز ضعیف تر بوده و عمدتا نارضایتی استفاده کننده از درب اتوماتیک با سنسور تقلبی بعد از استفاده از این نوع از چشمی ها دیده می شود.

مهردرب ایرانیان ارایه دهنده انواع چشمی درب اتوماتیک